Dragi Vrepčani, Zavođani i Pavlovčani; dragi prijatelji, uzvanici i gosti, predstavnici medija!
1. ISO BOGDANOVIĆ
Okupili smo se danas ovdje da jednim simboličnim činom odamo počast Isi Bogdanoviću (Isiki, kako su ga neformalno zvali), našem Vrepčaninu koji nas je veoma zadužio svojim radom i djelom i koji je sticajem povijesnih okolnosti bio nepravedno zapostavljen i gotovo zaboravljen.
Iso Bogdanović ugradio je sebe i svoje djelo u vrebačka sela, Vrebac, Zavođe i Pavlovac, darovavši im dragocjene darove, objekte života, posebno u ono vrijeme njihove izgradnje - most i šterne, jer je u ličkom bezvodnom kraju voda bila, a i danas je, uvjet opstanka.
Zapis o Isi Bogdanoviću ostavio nam je kroničar Vrepca, Zavođa i Pavlovca – Savo Savica Todorić:
Među istaknutije i zaslužnije ljude iz Vrepca u periodu postojanja Kraljevine Jugoslavije ubraja se i Iso Bogdanović Isika. Rođen je 1888. godine u brojnoj porodici Bogdanović. Isin otac Simo Buratina i majka Anđelija imali su jedanaestoro dece. Šestoro ih je preživelo, dok su ostali pomrli kao deca: Iso je u Vrepcu završio osnovnu školu, a gimanziju je pohađao u Gospiću. Po završetku gimnazije, započeo je da studira prava u Zagrebu. Pošto ga otac nije mogao finansirati za vreme studija, sam sebe je izdržavao zarađujući potreban novac za život i školovanje.
Međutim, vihor prvog svetskog rata omeo je Isu da završi Pravni fakultet. U leto 1914. godine mobilisan je u AustroUgarsku vojsku. Kao vojnik upućen je na front prema Srbiji. Iz patriotskih razloga nije želeo da se bori protiv srpske braće za imperijalističke interese Austro Ugarske monarhije. Zato je, čim mu se ukazala prilika, iste godine na Ceru prebegao na srpsku stranu. Međutim, prilikom bekstva Austrijanci su ga ranili u glavu i vrat. Jedno vreme je lečen u valjevskoj bolnici. U Srbiji ga je prihvatio rođak Đoko Bogdanović pukovnik srpske vojske, koji je bio njen intendant. Sa srpskom vojskom Iso je pretrpeo golgotu i povlačenje preko Albanije. Sa ostacima srpske armije 1915. godine stigao je na Krf.
Odlukom vlade Kraljevine Srbije velik broj studenata i drugih nezavršenih školaraca upućen je u Francusku i neke druge zemlje zapadne Evrope da završe započeto školovanje. Tako se Iso Bogdanović obreo u Ženevi gde je završio studije prava. Posle Prvog svetskog rata vratio se u Beograd. Jedno vreme je radio kod Svetozara Pribičevića ministra unutrašnjih poslova, kao njegov sekretar i šef kabineta. Pošto je položio advokatski ispit napustio je državnu službu. Sve do Drugog svetskog rata bavio se advokaturom i politikom. U više mandata bio je poslanik Radiklane stranke i JRZ (Jugoslovenske radikalne zajednice) za kotar Gospić i šire područje Like.
Posle okupacije Jugoslavije od strane fašističkih sila Nemačke i Italije 1941. godine, zatvorio je advokatsku kancelariju i prestao sa radom. Za vreme okupacije Beograda od 1941. do 1944. godine živeo je u okupiranom glavnom gradu. U tom vremenu nije se bavio politikom niti je učestvovao u bilo kakvom javnom životu. Umro je 1949. godine.
Mada je živeo dosta daleko od rodnog Vrepca, Isu je stalno vukla želja da ode u Liku, da poseti rodni kraj i da vidi svoje meštane. Zahvaljujući upravo njegovoj zasluzi u našim selima je izgrađeno više važnih i korisnih objekata. U Vrepcu su izgrađeni: Sokolski i kulturno prosvetni dom, most na Jadovi, tzv. most Popović, šterna ispod Gradine u centru sela, šterna u zaseoku Jovići i Bogdanovići, kao i adaptacija i kaptaža izvora Čatrnje i pećine Rakića, U Zavođu je izgrađena jedna šterna i započeta izgradnja Doma sličnog onom u Vrepcu. Istovremeno, u Pavlovcu je podignuta osnovna škola i izvršena kaptaža izvora Gospinovac. Isikinom zaslugom podizani su slični objekti i u drugim selima gospićskog kotara u kojima je on bio poslanik.
Većina drugih objekata finansirana je preko određenih državnih fondova i institucija iz kojih su Isinom zaslugom dobivena sredstva.
Iso Bogdanović bio je i društveno aktivan; o tome Savica Todorić kaže:
…. kuća Ise Bogdanovića u Beogradu bila je stecište većeg broja Vrepčana, Zavođana i Pavlovčana, kao i dosta drugih ljudi iz ličkih sela. Mnoge je materijalno pomagao i omogućavao im da se lakše zaposle i snađu u Beogradu.
Na njegovu inicijativu, formirano je Udruženje Ličana i Banovaca, koje je upravo imalo zadatak da pomogne ljudima sa tih područja koji su u sve većem broju dolazili u Beograd i u njemu tražili zaposlenje. Zbog svega što je učinio za naš kraj, meštani Vrepca, Zavođa i Pavlovca Isiku su cenili i poštovali.
U kontaktu sa Veljkom Bogdanovićem, Isinim unukom, dobili smo i podatke o Isinoj porodici:
Iso je imao dva sina i kćer; Mihaila, Milana i Anđeliju.
Mihailo je imao dvoje djece, unuke Isine, Veljka i Aleksandru koje je dobio u kasnim 50-tim godinama.
Aleksandra Bogdanović Guillon živi u Francuskoj od 1991.g..
Milan se bavio trgovinom. Davno je otišao za Njemčku. Veljko ga je samo jednom vidio i koliko zna nije imao djece.
Anđelija je živjela najduže, umrla je u 95-toj godini.
Anđelija ima unuku Lanu, praunuku Isinu.
2. PROSVETNI DOM
Posebno mjesto, vezano uz Isu Bogdanovića, ima Društveni dom u Vrepcu, ili kako se je izvorno zvao „Prosvetni dom“, pred kojim danas stojimo, i koji će od danas nositi njegovo ime.
Dom je sagrađen na zemljištu kojeg se njegova majka Anđelija odrekla u korist Srpske narodne čitaonice i knjžnice u Vrepcu 28.10.1929.g..
Dom je sagradio Iso iz svojih sredstava, ili kako on kaže u pismu Kancelariji Njegova Veličanstva Kralja Aleksandra I od 5. juna 1931.g.:
U istom pismu on traži od Kraljevske kancelarije………
